Vàng tiếp tục hưởng lợi từ nhu cầu mạnh mẽ và ổn định từ các ngân hàng trung ương, cùng với xu hướng gần đây khi các nhà đầu tư Bắc Mỹ và châu Âu chuyển sang các quỹ ETF được bảo chứng bằng vàng. Theo Ryan McIntyre, Giám đốc điều hành của Sprott Inc., xu hướng này có thể tạo ra tác động lớn khi thị trường dần chú ý đến những hệ quả từ tình hình nợ công của Mỹ.
Nhu cầu từ ngân hàng trung ương và lượng vàng ETF đang tăng vẫn là yếu tố nền tảng
Yếu tố dài hạn đầu tiên đã góp phần đẩy giá vàng lên mức cao kỷ lục là việc mua vàng miếng của các ngân hàng trung ương, vốn đã tăng đáng kể kể từ khi Nga và Ukraine xung đột vào tháng 2 năm 2022.
Nhưng điều thực sự thay đổi trong khoảng hơn một năm trở lại đây là sự gia tăng mua vào từ phía nhà đầu tư cá nhân.
McIntyre cho biết lượng vàng nắm giữ đã tăng khoảng 11% tính từ đầu năm đến nay, nhưng vẫn thấp hơn khoảng 17% so với mức đỉnh vào tháng 10 năm 2020.
Vẫn còn nhiều dư địa trước khi đạt mức kỷ lục về lượng vàng do các quỹ ETF bảo chứng bằng vàng nắm giữ. Nhưng có thể thấy cả nhà đầu tư tổ chức lẫn cá nhân đã bắt đầu tham gia.
Sự dịch chuyển này mang tính toàn cầu, nhưng cũng mang yếu tố khu vực: các nhà đầu tư châu Á đã mua vàng ổn định trong nhiều năm, nhưng việc châu Âu và sau đó là Bắc Mỹ tham gia mới khiến dòng vốn toàn cầu chuyển sang dương.
Lãi nợ đe dọa xóa sổ tăng trưởng
Khi được hỏi về khả năng xảy ra kịch bản “stagflation” – tức nền kinh tế Mỹ trải qua lạm phát cao trong khi tăng trưởng thấp hoặc âm – McIntyre cho rằng lạm phát có thể diễn biến theo cả hai chiều.
McIntyre cho biết tình hình tài khóa “đặc biệt là ở Mỹ, đang ở một trạng thái khác biệt so với trong thời gian dài và việc thâm hụt khoảng 7% GDP, trong đó hơn một nửa chỉ để trả lãi nợ, là điều rất đáng lưu tâm.
Dự báo hiện tại của Sprott, cũng như của hầu hết mọi người, bao gồm cả Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO), về cơ bản dự đoán nền kinh tế sẽ tăng trưởng danh nghĩa khoảng 4% mỗi năm. Nếu tiền lãi chiếm hơn 3% GDP, tức là nó đang ‘nuốt’ hơn ba phần tư mức tăng trưởng.
Càng ngày, Mỹ càng tiến gần đến thời điểm mà chỉ riêng tiền lãi đã ăn hết toàn bộ mức tăng trưởng – chưa kể khoản vay mới – và đó là một viễn cảnh thực sự đáng sợ. Khi lãi vay cơ bản lấn át tăng trưởng, đó là tín hiệu rõ ràng rằng khoản nợ này không thể trả nổi.
Không chỉ vậy, mà điều đó sẽ còn đẩy nhanh sự xấu đi của tình hình tài khóa. Khi đó, việc trả nợ sẽ hoàn toàn bất khả thi. Ngay cả CBO cũng dự báo chi phí lãi ròng sẽ vượt 4%, tức là cao hơn cả tốc độ tăng trưởng danh nghĩa mà họ đang dự báo.
McIntyre cho rằng một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với giá trị của đồng USD là việc Mỹ sẽ phải “in” thêm một lượng lớn tiền để bù đắp thâm hụt và cuối cùng là để trả nợ.
Chính phủ hiện đang trợ lực cho nền kinh tế. Điều đó đã diễn ra kể từ cuộc khủng hoảng COVID, nên nếu không có hỗ trợ của chính phủ, thâm hụt 6%–7% GDP hiện tại có thể dễ dàng gần 10%.
Với mức thâm hụt như vậy sẽ khiến niềm tin của thị trường tài chính vào đồng đô la sụt giảm nghiêm trọng. Lúc này, không một tài sản trú ẩn nào được quan tâm hơn vàng.
Bên canh một số động lực thúc đẩy tăng giá chính của vàng đang tương đối ổn định, thì một số yếu tố khác lại khó dự đoán hơn nhiều. Nổi bật trong số này là hai vấn đề đã chi phối các cuộc thảo luận trong giới tài chính kể từ khi ông Trump lên nắm quyền: Thuế quan thương mại và sự độc lập của Fed.
